Godverredomme


Mijn moeder die haar leven lang een nette dame was, zei van de week plotsklaps:
'Godverredomme' . Met van die rollende rrr's en een mooie holle o. Ze voegde aan haar vloek toe:  ' ja, voor dat ik dood ga, moet ik nog een brief schrijven over alle spullen, zodat jullie geen ruzie gaan maken...'
Wat zeg je nou vroegen wij. Mijn zus en ik.
'Oho', antwoordde zij ' ik vloekte, nu kom ik niet de hemel in. Daar bij de hemelpoort houdt Petrus mij vast tegen.'
Ze keek bedroefd.
Weer een zorg extra.
Dus antwoordden mijn zus en ik: 'Nee hoor mam, maak je maar niet bang. Als jij straks bij de hemelpoort komt, staan oma, je broers Henk en Wim en nog een aantal mensen jou op te wachten. En vast en zeker, Henk, Wim en oma kunnen Petrus wel overtuigen dat je binnen mag. Zo niet, dan duwen ze hem gewoon opzij en laten zij jou binnen.'
Mijn moeder keek guitig.
Ze leek gerust door deze verzekering dat een vloek je niet uit de hemel houdt. Het is immers de weg naar de hel die bezaaid ligt met zuchten...

Gebakken lucht in Groningen


We bezochten het gebouw van de Gasunie in Groningen. Wat zal ik ervan zeggen? Zoveel meter pijp door heel Europa trekken ze om ons te verwarmen en te laten koken. Dwars door sompige moerassen, gebergten, de zee en onder de klinkers in de straat rechtstreeks je huis binnen.
Daar sta je niet dagelijks bij stil.
Maar toen even wel.
We moesten wel om door de inwendige architectuur rondgeleid te kunnen worden. Het voorgeborgte van de warmte-leverancier is 13 etages hoog. Vanaf de halvloer kijk je rechtstreeks naar de top. Langs het skelet, de ruggegraat van het gebouw: dat is geen gebakken lucht.

Uitzicht op de hemel



Hoe mooi kan het zijn uitzicht op de hemel te hebben. Als je goed kijkt. Als je durft.

Tijdloos


Mijn moeder huilt. Zij huilt zo vaak en zo verdrietig. En verder slaapt ze. Soms wordt ze wakker en zegt 'zo nu ben ik uitgerust' om daarna binnen tien minuten op de bank weer in slaap te vallen. Als ze wakker wordt, denkt ze dat het ochtend is. Is ze verbaasd dat ik er ben: 'moet je niet werken?' vraagt ze dan en maakt zich ongerust dat ik mogelijk mijn baan kwijt raak omdat ik al weer bij haar en mijn vader ben.
Maar het is namiddag en ja, ik ben er.

Sinds ze ziek geworden is, echt ziek, ongeneeslijk of terminaal -what is in the name- is voor haar de tijd een rekloos, leeg begrip aan het worden. Vanaf de doodsaanzegging tot nu is het een lange, lange dag voor haar. Met vreselijke vermoeidheid, pijn en verdriet en angst. Om het leven los te moeten laten. Haar leven: haar man en ons, haar kinderen.
Als je zo'n erg trauma aan het oplopen bent, dan kan het niet anders dan dat tijd niets meer voorstelt. Dat het in augustus soms lente lijkt, je de namiddag een ochtend denkt, een uur geleden eergisteren was of moet nog komen....
Er is maar een emotie die geldt telkens weer bij opstaan en slapen gaan, bij eten (of niet eten) en al wat het leven verder voorstelt: de emotie van het daarvan afgescheiden worden.
Dus mijn moeder is niet in de war, noch tikt haar biologische klok niet meer zo als hij zou moeten (of juist niet: want dat is immers wat er gebeurt als je 20 van de 24 uur slapen moet). Geen enkele verklaring is steekhouden, want wanneer jouw sterven een trauma is, maakt tijd niet meer uit. Maakt tijdsverlies ook niet uit. Ach.

Over eieren rijden

Het is eigenlijk te laat, ik moet al slapen maar sommige dingen laten mij niet los. Zo als dat wat ik las op de weblog van mijn superbaas. Zij is drie maanden als vrijwilliger in Oeganda. Wat denk je daarvan, een vrouw aan het hoofd van een 4000 m/v tellend concern is als vrijwilliger naar Afrika. Als arts nu, verkeert zij in de meest primitieve omstandigheden en schrijft daar prachtige 'stukkies' over.
Een van haar laatste berichten is een treurig makend relaas over een overleden kindje. Vooral pakkend is het ritueel als het kindje door haar moeder wordt teruggebracht naar het dorp. De chauffeurs van de auto leggen eieren voor het voor- en achterwiel. De eieren breken als de auto er over heen rijdt. En dat is precies de bedoeling, want zo wordt het kwaad bestreden en voorkomen ' dat het dode lichaam niet nog meer gebreken oploopt gedurende de reis.'
Dat wil ik later ook bij mijn moeder's begrafenis doen, opdat ook haar gepijnigd lijf geen verdere kwetsuren oploopt. Een mooie gedachte! Toch?
Lees het verhaal van mijn 'super' baas